Πριν χιλιάδες χρόνια , οι άνθρωποι κατά κανόνα αποκτούσαν δύναμη με τη σωματική βία και τη διατηρούσαν με τη ωμή ισχύ . Δεν υπήρχε μεγάλη ανάγκη για λεπτότητα , για παράδειγμα ο βασιλιάς ή ο αυτοκράτορας έπρεπε να είναι αμείλικτοι και ωμοί στη συμπεριφορά τους .
«πίσω από κάθε επιτυχημένο άνδρα , κρύβεται μια πανίσχυρη γυναίκα»
Πριν χιλιάδες χρόνια , οι άνθρωποι κατά κανόνα αποκτούσαν δύναμη με τη σωματική βία και τη διατηρούσαν με τη ωμή ισχύ . Δεν υπήρχε μεγάλη ανάγκη για λεπτότητα , για παράδειγμα ο βασιλιάς ή ο αυτοκράτορας έπρεπε να είναι αμείλικτοι και ωμοί στη συμπεριφορά τους .
Έτσι , μόνο λίγοι εκλεκτοί είχαν δύναμη , αλλά κανείς δεν υπέφερε περισσότερο εξαιτίας αυτού του συστήματος από ότι οι γυναίκες . Δεν υπήρχε τρόπος να συναγωνιστούν τους άνδρες , δεν είχαν κανένα όπλο στη διάθεση τους που θα μπορούσε να εξαναγκάσει κάποιον να κάνει αυτό που ήθελαν εκείνες , πολιτικά , κοινωνικά , ακόμα και στην οικογένεια .
Βεβαίως οι άνδρες είχαν μια αδυναμία: την ακόρεστη επιθυμία τους για σέξ . Μια γυναίκα μπορούσε πάντα να παίζει με αυτή την επιθυμία , αλλά μόλις ενέδιδε στον έρωτα , ο άνδρας ανακτούσε και πάλι τον έλεγχο . Κι αν πάλι αρνιόταν τις ερωτικές του διαθέσεις , αυτός μπορούσε απλά να κοιτάξει αλλού ή να ασκήσει βία .
Τι αξία , λοιπόν , είχε μια δύναμη τόσο εφήμερη και εύθραυστη ;
Ωστόσο οι γυναίκες δεν είχαν άλλη επιλογή από το να υποταχτούν σε αυτή τη κατάσταση .
Κι όμως , υπήρχαν μερικές , των οποίων η δίψα για δύναμη ήταν υπερβολικά έντονη , και οι οποίες , με το πέρασμα των χρόνων , με πολλή εξυπνάδα και δημιουργικότητα , ανακάλυψαν έναν τρόπο να αντιστρέφουν αυτή τη δυναμική , δημιουργώντας μια διαρκή και αποτελεσματική μορφή δύναμης .
Αυτές οι γυναίκες , όπως η Εσθήρ , η Ελένη της Τροίας , η Σαλώμη , η Μεσσαλίνα , η Δαλιδά , η Βηθσαβέ , η βασίλισσα του Σαβά , η κινέζα σειρήνα Χσι Σιχ , η Εβίτα της Αργεντινής και η πιο ονομαστή απ’ όλες , η Κλεοπάτρα , εφεύραν τη σαγήνη και την άσκησαν ως τα όρια της δύναμης της .
Αρχικά προσέλκυαν έναν άνδρα με τη θελκτική τους εμφάνιση , πλάθοντας στο μυαλό του , την εικόνα μιας ζωντανής θεάς . Δείχνοντας μόνο ελάχιστο από το κορμί τους , σκανδάλιζαν τη φαντασία των ανδρών , ερεθίζοντας όχι μόνο την ερωτική τους επιθυμία αλλά και τη προσδοκία τους για κάτι σπουδαιότερο , κάτι πολύ μεγαλύτερο: τη δυνατότητα να μετατραπούν στο μυαλό των ανδρών σε κάτι ανυπέρβλητο , μια φαντασιακή μορφή , ένα γυναικείο πρότυπο .
Μόλις κέρδιζαν το ενδιαφέρον των θυμάτων τους , τους παρέσυραν μακριά από τον αρσενικό κόσμο του πολέμου , της ισχύς και της πολιτικής , και τους ωθούσαν να περνούν περισσότερο χρόνο σε μια ουτοπική ατμόσφαιρα , ειδυλλιακή και ονειρική , στο θηλυκό κόσμο , έναν κόσμο πολυτέλειας , θεάματος και ηδονής . Οι άνδρες εθίζονταν σε αυτές τις εκλεπτυσμένες , αισθησιακές απολαύσεις και ερωτεύονταν .
Αλλά σε αυτό το σημείο , πάντοτε , οι γυναίκες άλλαζαν και γίνονταν ψυχρές και αδιάφορες , μπερδεύοντας τα θύματά τους για τις επιθυμίες τους . Ακριβώς τη στιγμή που οι άνδρες επιθυμούσαν περισσότερα , ανακάλυπταν ότι τους είχαν στερήσει αυτές τις απολαύσεις , πως έχαναν τα ήδη κεκτημένα αγαθά .
Έτσι , αναγκάζονταν να τις ακολουθήσουν και να τις κυνηγήσουν με την ελπίδα της ανάκτησης έστω των παρελθόντων αισθήσεων , δοκιμάζοντας οτιδήποτε προκειμένου να κερδίσουν και πάλι τις χάρες που είχαν κάποτε δοκιμάσει , και στη πορεία γίνονταν αδύναμοι και συναισθηματικοί . Άνδρες που διέθεταν σωματική ρώμη , ομορφιά και κάθε είδους κοινωνική ισχύ , γίνονταν σκλάβοι μιας γυναίκας , υποχείρια στη βούληση και τις επιθυμίες της .
Αυτές οι γυναίκες έκαναν τη σαγήνη μια εκλεπτυσμένη τέχνη , την υπέρτατη μορφή δύναμης , πειθούς και εξουσίας . Έμαθαν να ασχολούνται πρώτα πάνω στο μυαλό , διεγείροντας φαντασιώσεις , κάνοντας έναν άνδρα να επιθυμεί συνεχώς περισσότερες απολαβές , δημιουργώντας πρότυπα ελπίδας και απελπισίας , νοητικών προσδοκιών , ερωτικής ελπίδας και απεγνωσμένου πάθους . Αυτή είναι η πεμπτουσία της γοητείας .
Η δύναμη τους δεν ήταν σωματική , αλλά ψυχολογική . Δεν επιβαλλόταν με τη βία και την ισχύ , αλλά ήταν έμμεση και πανούργα . Ήταν η τέλεια στρατηγική αποπλάνησης .
Αυτές οι μεγάλες σαγηνεύτριες έμοιαζαν με στρατηγούς που σχεδίαζαν τη καταστροφή της άμυνας του εχθρού , στη προκειμένη περίπτωση , τον εγωισμό και την έπαρση των ανδρών , με τραγικό πολλές φορές αποτέλεσμα , τη καταρράκωση του ψυχισμού των ανδρών .
Πλέον , στο πλαίσιο της σαγήνης , η γυναίκα δεν ήταν πια ένα παθητικό σεξουαλικό αντικείμενο , αλλά είχε γίνει ένας ενεργητικός παράγοντας .
Από το αντίπαλο δέος , τον ανδρικό πληθυσμό , δεν ασχολούνταν και πολύ με μια τόσο επιπόλαιη τέχνη – έτσι θεωρούσαν - όπως η σαγήνη , εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων , όπως ο Λατίνος ποιητής Οβίδιος και οι μεσαιωνικοί τροβαδούροι .
Τότε , το 17ο αιώνα , επήλθε μια μεγάλη αλλαγή: οι άνδρες ανέπτυξαν ενδιαφέρον για τη σαγήνη , ως έναν τρόπο για να υπερνικήσουν την ερωτική αντίσταση των νεαρών γυναικών . Οι πρώτοι σπουδαίοι αρσενικοί σαγηνευτές , όπως ο Δούκας του Λοζέν και οι διάφοροι Ισπανοί που ενέπνευσαν το θρύλο του Δον Ζουάν , άρχισαν να υιοθετούν τις μεθόδους που παραδοσιακά χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες .
Έμαθαν να καταπλήσσουν με την εμφάνισή τους (συχνά ανδρόγυνης φύσης) , να διεγείρουν τη φαντασία και να φέρονται κοκετικά . Επιπλέον , πρόσθεσαν ένα καινούργιο σαγηνευτικό στοιχείο στο παιχνίδι: τη σαγηνευτική γλώσσα , καθώς είχαν ανακαλύψει την αδυναμία των γυναικών στα γλυκόλογα . Αυτές οι δύο μορφές σαγήνης , δηλαδή η θηλυκή χρήση εμφάνισης και η αρσενική χρήση της γλώσσας , συχνά ξεπερνούσαν τα όρια των δύο φύλων: ο Καζανόβα θάμπωνε τις γυναίκες με τη πλουμιστή του ένδυση . Η Νινόν ντε Λανκλό , αντίστοιχα , σαγήνευε τους άντρες με τα λόγια της και την ευφράδεια της .
Την ίδια εποχή που οι άνδρες ανέπτυσσαν τη δική τους εκδοχή της σαγήνης , άλλοι άρχισαν να υιοθετούν αυτή τη περίφημη τέχνη για κοινωνικούς σκοπούς . Καθώς το φεουδαρχικό σύστημα διακυβέρνησης της Ευρώπης κατέρρεε , οι αυλικοί έπρεπε να επιτυγχάνουν τους σκοπούς τους στην αυλή , χωρίς τη χρήση βίας . Ανακάλυψαν τη δύναμη που μπορούσαν να απελευθερώσουν σαγηνεύοντας τους ανώτερους και τους ανταγωνιστές τους μέσω ψυχολογικών παιχνιδιών , γλυκόλογων , λίγης κοκεταρίας , και δημιουργία ανάλογου κλίματος και ατμόσφαιρας . Καθώς ο πολιτισμός εκδημοκρατιζόταν , ηθοποιοί , δανδήδες και καλλιτέχνες άρχισαν να χρησιμοποιούν την τακτική της σαγήνης ως έναν τρόπο για να γοητεύσουν και να κερδίσουν το ακροατήριο τους και το κοινωνικό τους περίγυρο , με στόχο την ανέλιξή τους . Τον 19ο αιώνα διαδραματίστηκε μια μεγάλη αλλαγή: πολιτικοί , όπως ο Ναπολέων , άρχισαν συνειδητά να αντιμετωπίζουν τον εαυτό τους ως σαγηνευτή σε μεγάλη κλίμακα . Αυτοί οι άνδρες εξαρτώνταν από τη τέχνη της σαγηνευτικής ευφράδειας , αλλά διακρίνονταν επίσης και σε αυτά που κάποτε αποτελούσαν γυναικείες στρατηγικές: να σκηνοθετούν λάγνες ατμόσφαιρες , θεατρικά σκηνικά πάθους και να δημιουργούν αισθησιακές και έντονα φορτισμένες καταστάσεις με τη δική τους φυσική παρουσία .
Έμαθαν ότι όλα αυτά είναι η πεμπτουσία του χαρίσματος . Και το ίδιο συμβαίνει και στις μέρες μας . Σαγηνεύοντας τις μάζες μπορούσαν να συσσωρεύσουν τεράστια δύναμη και να ελέγχουν τα πλήθη , προς ίδιον όφελος .
Σήμερα έχουμε φτάσει στο υπέρτατο σημείο της εξέλιξης της σαγήνης . Τώρα περισσότερο από ποτέ , η βία ή η βαναυσότητα κάθε είδους , αποκομίζονται από όλους . Όλοι οι τομείς της κοινωνικής ζωής απαιτούν την ικανότητα να πείθει κάποιος πολυεπίπεδα τους ανθρώπους , με έναν τρόπο που δεν προσβάλει και δεν επιβάλει τίποτα . Απλά , γίνεται οικειοθελώς , αποδεκτό .
Μορφές σαγήνης μπορούν να συναντήσουμε παντού , σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής , με μια μείξη αρσενικών και θηλυκών στρατηγικών , ανάλογα τη περίσταση .
Για παράδειγμα , οι διαφημίσεις υπαινίσσονται με συνέπεια η ήπια πώληση να κυριαρχεί .
Αν θέλουμε να αλλάξουμε τη γνώμη των ανθρώπων – γιατί , η επιρροή της άποψης των άλλων , είναι το ζητούμενο της σαγήνης – πρέπει να δρούμε με λεπτούς και κυρίως ασυνείδητους τρόπους . Σήμερα , καμία πολιτική διαφημιστική εκστρατεία δε μπορεί να λειτουργήσει χωρίς σαγήνη . Από την εποχή του Τζον Φ. Κένεντι , το πρεστίζ των πολιτικών προσωπικοτήτων απαιτεί να έχουν κάποιο βαθμό χαρίσματος , γιατί μια χαρισματική και συναρπαστική παρουσία , τραβά τη προσοχή του ακροατηρίου . Ο κόσμος του κινηματογράφου και των Μ.Μ.Ε. δημιουργούν έναν ολόκληρο γαλαξία σαγηνευτικών αστεριών και εικόνων . Είμαστε εμβαπτισμένοι σε περιβάλλοντα γεμάτα σαγήνη .
Αλλά ακόμα και αν έχουν αλλάξει πολλά , τόσο σε κλίμακα όσο και σε εμβέλεια , η ουσία της σαγήνης παραμένει αμετάβλητη: ποτέ να μην είστε δραστικοί και άμεσοι . Αντίθετα , να χρησιμοποιείται την απόλαυση ως δόλωμα , εκμεταλλευόμενοι τους χείμαρρους συναισθημάτων που προκαλείτε , προκαλώντας επιθυμία , αναστάτωση και αποπροσανατολισμό , παρασύροντας σε ψυχολογική παράδοση .
Οι άνθρωποι γύρω μας προσπαθούν διαρκώς να μας επηρεάσουν , να μας πουν τι να κάνουμε , και εξίσου συχνά τους αγνοούμε , αντιστεκόμενοι στις προσπάθειες τους να μας πείσουν . Υπάρχουν ωστόσο , κάποιες στιγμές στη ζωή μας , που όλοι ενεργούμε διαφορετικά . Οι στιγμές που είμαστε ερωτευμένοι .
Είναι σαν να μας έχουν κάνει μάγια . Ενώ συνήθως , ο νούς μας απασχολείται με δικές μας έγνοιες , τώρα κατακλύζεται με αντίστοιχες σκέψεις και εικόνες του αγαπημένου προσώπου . Γινόμαστε συναισθηματικοί , χάνουμε τον ορθολογισμό μας και δρούμε με τρόπους που , υπό άλλες συνθήκες , θα φάνταζαν ανόητοι . Αν αυτό συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα , τότε κάτι μέσα μας υποχωρεί: παραδιδόμαστε στη θέληση του αγαπημένου προσώπου και στις επιθυμίες του , με απώτερο σκοπό να το κρατήσουμε κοντά μας .
Οι σαγηνευτές είναι άνθρωποι που κατανοούν τη τρομακτική δύναμη που περικλείεται σε τέτοιες στιγμές παράδοσης , υπό το κράτος του έρωτα . Είναι αναλυτικοί νόες και μελετούν επισταμένα αυτό που συμβαίνει όταν οι άνθρωποι είναι ερωτευμένοι , βγάζοντας τα συμπεράσματά τους για τα ψυχολογικά συστατικά της διαδικασίας . Δηλαδή , τι ακριβώς κεντρίζει τη φαντασία του ερωτικού τους εταίρου και τι τον μαγεύει . Από ένστικτο και μέσω εξάσκησης , τελειοποιούν την τέχνη να κάνουν τους γύρω τους να τους ερωτεύονται . Και , όπως πολύ καλά γνωρίζουν , είναι ασύγκριτα αποτελεσματικότερο να δημιουργείς αγάπη , παρά πόθο .
Ένας άνθρωπος ερωτευμένος , γίνεται συναισθηματικός , υποχωρητικός και ευάλωτος και έτσι παρασύρεται εύκολα . {Η αγγλική λέξη seduction=σαγήνη , προέρχεται από τη λατινική seduco που σημαίνει «οδηγώ κάποιον μακριά»} .
Αντίστοιχα , ένας άνθρωπος που κυριαρχείται από τον πόθο είναι πιο δύσκολο να ελεγχθεί και , μόλις ικανοποιηθεί , μπορεί κάλλιστα να εγκαταλείψει το αντικείμενο του πόθου του .
Οι σαγηνευτές , δεν βιάζονται . Απλά , δημιουργούν θελκτικές καταστάσεις και μέσα σε αυτές περικλείονται οι ίδιοι , συνθέτοντας το κλίμα με τα δεσμά της αγάπης , έτσι ώστε όταν ακολουθήσει η ολοκλήρωση της σχέσης τους με τη σεξουαλική πράξη , να κατορθώσουν να σκλαβώσουν ακόμα περισσότερο το θύμα τους . Ένας ερωτευμένος άνθρωπος , σίγουρα θα παραδοθεί σε κάτι τέτοιο .
Δεν έχει νόημα να προσπαθήσει κανείς να αμφισβητήσει μια τέτοια δύναμη , να φανταστεί πως δεν τον ενδιαφέρει ή να την αποπέμψει ως σατανική και ειδεχθή . Όσο περισσότερο προσπαθήσετε να αντισταθείτε στην έλξη της σαγήνης , τόσο περισσότερο ότι θα υποταγείτε στις προσταγές της . Ο λόγος είναι απλός: τροφοδοτείται η αυτοεκτίμησή μας από την ίδια μας τη θέση ως αντικείμενο προσοχής . Αντλούμε αυτοπεποίθηση , γεγονός που μας κάνει δεκτικούς σε τέτοιου είδους μεθυστικές καταστάσεις .
Αν βρεθείτε στη θέση του σαγηνευτή , μη προσπαθήσετε να μοιράσετε τη ζωή σας σε στιγμές που επιζητείτε να επιβληθείτε με τη δύναμη της γοητείας και σε άλλες που θέλετε να το αποφύγετε . Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να μπερδευτείτε και να καταπιεστείτε . Η ερωτική επιθυμία ελλοχεύει κάτω από οποιαδήποτε ανθρώπινη επαφή . Είναι καλύτερα να αφήσετε ελεύθερες τις δυνατότητες σας να ξεδιπλωθούν και με κάθε αποπλάνηση θα κερδίζετε σε εμπειρίες και εξάσκηση . Κάθε κοινωνική ή σεξουαλική αποπλάνηση , κάνει ευκολότερη την επόμενη . Και σιγά σιγά , αυτή η συμπεριφορά , γίνεται τρόπος ζωής καθώς ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι θα έλκονται κοντά σας .
«χρειάζεται μεγαλύτερη ευφυΐα για να κάνει κανείς έρωτα παρά για να διοικήσει ένα στρατό»
Νινόν ντε Λανκλό
«Κανένας άνδρας δεν έχει τη δύναμη να υπερισχύσει της δύναμης μιας γυναίκας»
Μαργαρίτα της Ναβάρας
«Τι είναι καλό ;
Όλα όσα αυξάνουν την αίσθηση της δύναμης , η θέληση να δίνεις δύναμη , η ίδια η δύναμη στον άνδρα .
Τι είναι κακό ;
Όλα όσα απορρέουν από την αδυναμία .
Τι είναι ευτυχία ;
Το συναίσθημα ότι η δύναμη αυξάνεται , ότι υπερνικάς μια αντίσταση»
Φρ. Νίτσε , «ο Αντίχριστος»
«Οτιδήποτε γίνεται για την αγάπη , είναι πέρα από το καλό και το κακό»
Φρ. Νίτσε , «Πέρα από το καλό και το κακό»
«Αν κάποιος , εδώ στη Ρώμη , εν έχει φινέτσα στον έρωτα , αφήστε τον να με δοκιμάσει … να διαβάσει το βιβλίο μου και τα αποτελέσματα είναι εγγυημένα ! … η τεχνική είναι το μυστικό … όλοι τη χρειάζονται … η τεχνική μπορεί να ελέγξει και τον ίδιο τον έρωτα!»
Οβίδιος , «η τέχνη του Έρωτα»
«Αν με τη πρώτη ματιά , ένα κορίτσι δεν προκαλέσει μια τόσο έντονη εντύπωση σε κάποιον ώστε να αφυπνιστεί το ιδανικό του , τότε ίσως η πραγματικότητα να μην είναι ιδιαίτερα επιθυμητή . Αλλά αν συμβεί αυτό , τότε , όσο έμπειρος κι αν είναι κάποιος , θα συγκλονιστεί»
Σερέν Κιρκεγκορ , «το ημερολόγιο ενός διαφθορέα»
«Ένας άντρας μπορεί να γνωρίσει μια γυναίκα και να σοκαριστεί από την ασχήμια της . Σύντομα , αν αυτή είναι φυσική και αυθόρμητη , η έκφρασή της θα τον κάνει να παραβλέψει την ατέλεια των χαρακτηριστικών της . Θα αρχίζει να τη βρίσκει γοητευτική και να σκέπτεται πως μπορεί να αγαπηθεί και αυτή και μια εβδομάδα αργότερα , θα ζεί μέσα στην ελπίδα . Την επόμενη εβδομάδα , ο άντρας θα έχει σβήσει από απόγνωση . Και την εβδομάδα που θα ακολουθήσει , θα έχει τρελαθεί .»
Σταντάλ , «περί Έρωτος»
«Ξέρεις τι είναι γοητεία ;
Ένας τρόπος για να σου απαντούν «ναι» , χωρίς να έχεις κάνει μια σαφή ερώτηση»
Αλμπέρ Καμί
«Οι μάζες ποτέ δεν διψούσαν για την αλήθεια . Απαιτούν ψευδαισθήσεις και δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς αυτές . Πάντα δίνουν προβάδισμα στο «μη πραγματικό» , έναντι του «πραγματικού» . Επηρεάζονται σχεδόν το ίδιο έντονα , από αυτό που είναι ψεύτικο , όσο και απ’ αυτό που είναι αληθινό . Έχουν μια ολοφάνερη τάση να μη ξέχωρίζουν ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο»
Ζιγκ. Φρόϋντ , «Τα Άπαντα» (τόμος 18)
